Dzieci - żołnierze

Omawiając problem młodocianych rekrutów należy zacząć o definicji „dziecka- żołnierza”. Podążając za kryterium przyjętym przez UNICEF dziećmi- żołnierzami mianuje się „każdą osoba poniżej 18 roku życia będącą dobrowolnie lub przymusowo, bezpośrednio lub pośrednio członkiem sił zbrojnych lub innych uzbrojonych grup. Udział oznacza walkę, pełnienie funkcji wartowniczych, gotowanie, szpiegostwo a nawet prostytucję.” Szacuje się, że w ponad 30 krajach w walkach uczestniczy obecnie więcej niż 300 tys. dzieci. Większość dziecięcych wojen toczy w krajach należących do tzw. globalnego Południa. 

Wysoki odsetek dzieci jest wcielany do armii siłą, jednak część z nich przystępuje do niej dobrowolnie  Niepełnoletni stanowią łatwe narzędzie w konflikcie zbrojnym, ponieważ są posłuszni a w razie ich śmierci można bez problemu „wymienić” ich na następnych. Często odurzeni narkotykami i poddawani indoktrynacji nie zdają sobie sprawy ze swoich działań.  W cyniczny sposób wykorzystywani są jako „mięso armatnie” lub też tarcza mająca chronić dorosłą część armii ( wykorzystując tutaj sumienie przeciwnika oraz naturalny opór przed strzelaniem do dziecka). Nieletni żołnierze są dodatkowo relatywnie tani w utrzymaniu. Grupy militarne werbują do swoich szeregów zarówno chłopców jak i dziewczynki, jednak te drugie choć często wykonują „lżejsze” prace są dodatkowo narażone na wykorzystywanie seksualne przez pozostałych żołnierzy. Dzieci są często porywane z domów lub podczas wykonywania zwykłych, dziennych czynności. Dlaczego jednak niektóre z nich same decydują się na przyłączenie do działań wojennych? Jak wskazuje artykuł Young Soldiers: Why They Choose to Fight decyduje o tym m.in. zaakceptowanie wojny jako naturalnego tła dla życia codziennego, przystosowanie się do życia w środowisku pełnym przemocy czy zmiany dotychczasowych warunków bytowych a tym samym wymogu zaadaptowania się do aktualnej sytuacji. Podczas trwania konfliktu zbrojnego zwiększa się poziom ubóstwa panujący w kraju. Implikuje to często zaangażowanie dzieci w działania wojenne- podczas gdy rodzina nie posiada żadnych dochodów a liczba osób w rodzinie jest relatywnie wysoka przystąpienie do armii staje się dla nich źródłem dochodu. 

Wojna wpływa także negatywnie na sektor edukacyjny. W sytuacji kiedy system szkolnictwa jest niewydolny lub też całkowicie upada zanika możliwość edukacji oraz znalezienia pracy, która zapewniałaby przychód. Z drugiej strony placówki szkolne pełnią niekiedy rolę platformy indoktrynacji oraz miejsca rekrutacji nowych członków do grup militarnych. Spory wpływ na dzieci ma także środowisko rodzinne w którym dorastają. Jeżeli jest ono zaangażowane w akcje militarne istnieje szansa, że dla dziecka taka droga stanie się naturalnym wyborem. Ważne okazują się również osobiste przekonania polityczne- część młodocianych decyduje się na udział w wojnie z powodów ideologicznych. Niebezpiecznym wydaje się być okres przejściowy pomiędzy wiekiem dziecięcym a dorosłością. W tym okresie młodzi próbując często określić swoją przynależność lub przechodzą okres buntu. Przystąpienie do armii zdaje się być dla nich ukonstytuowaniem swojej tożsamości. Ostatnim wspomnianym czynnikiem jest kultura i tradycja danego kraju. Kiedy okresowe aberracje takie jak wojna stają się elementem codzienności i wchodzą w skład jedynego kontekstu kulturowego znanego jednostce socjalizowanej wówczas udział w takich działaniach może okazać się dla niej oczywistością.

Społeczność międzynarodowa próbuje zapobiec zjawisku dzieci-żołnierzy poprzez wprowadzanie aktów prawnych czy też tworzenia organizacji mających na celu wspieranie prawidłowego rozwoju młodocianych i polepszania warunków w jakich funkcjonują. Organizacją, która powstała w celu ochrony praw dziecka jest wspomniany już wcześniej UNICEF. Powstał z ramienia ONZ w 1946 roku z inicjatywy Ludwika Rajchmana. W 1989 została przyjęta Konwencja o Prawach Dziecka. W 2000 roku dodano do niej Protokół Fakultatywny w sprawie udziału dzieci w konfliktach zbrojnych. Dwa lata wcześniej powstała również Koalicja Na Rzecz Zaprzestania Wykorzystywania Dzieci w Konfliktach Zbrojnych. Powołało ją sześć pozarządowych organizacji międzynarodowych zajmujących się ochroną praw człowieka( m.in. Amnesty International i Human Right Watch). 

 Kolejnym narzędziem wykorzystywanym do walki z udziałem dzieci w działaniach wojennych są media. Zarówno organizacje rządowe jak i NGO’sy chętnie angażują się w kampanie mające na celu zwrócenie uwagi na skalę tego zjawiska. Przykładem może być kampania „Kony 2012” nawołująca do zatrzymania Josepha Konego, zbrodniarza wojennego oraz dowódcy Lord’s Resistance Army- armii rebelianckiej działającej na północy Ugandy od 1985 roku i wykorzystującej do działań wojennych głównie dzieci. Pomimo podjętych starań trudno jednak ocenić skuteczność takich działań w perspektywie długoterminowej.

Alicja Szwarczyńska

Etnologia

---

Korea Północna- strategia przetrwania reżimu

Końcówka ubiegłego roku obfitowała w doniesienia na temat Korei Północnej. W ciągu całego roku dowiadujemy się z mediów o różnego rodzaju groźbach, czy pracach nad udoskonalaniem jej programu nuklearnego, ale zwykle dopiero pod jego koniec intensywność działań podejmowanych przez totalitarny reżim znacznie się zwiększa. Dlaczego?

W większości krajów na świecie pod koniec roku przygotowuje się zazwyczaj projekty budżetów na rok przyszły. Nie inaczej jest w Stanach Zjednoczonych Ameryki Północnej. Korea Północna wykorzystała ten fakt prowadząc różnego rodzaju działania, aby przypadkiem nie została pominięta przy rozdzielaniu środków z puli przeznaczonej na pomoc żywnościową.

Parada wojskowa w Pyongyang

Żródło: www.fakty.interia.pl

W 2012 r. reżim zaczął działać już w listopadzie. Najpierw ambasador Korei Północnej przy ONZ oświadczył, że ,, wojna z Południem może wybuchnąć w każdej chwili”, natomiast pod koniec miesiąca władze północnokoreańskie zapowiedziały, że w grudniu wyniosą na orbitę okołoziemską satelitę przy pomocy techniki rakietowej. Specjaliści od razu wysunęli tezę, że ,, rakieta nośna satelity Kwangmyongsong to w istocie pocisk balistyczny dalekiego zasięgu, a wystrzelenie to zakamuflowana próba technologii rakiet balistycznych”.

Działania te nie są przypadkowe. Wszystko to dzieję się w celu zapewnienia reżimowi przetrwania. Jeżeli dodamy do tego informację, że USA zawiesiły w marcu 2012 roku plany żywnościowe dla Korei Północnej to sytuacja staję się bardziej przejrzysta, a działania reżimu komunistycznego bardziej zrozumiałe. Władze północnokoreańskie używają groźby wybuchu wojny, aby uzyskiwać korzyści w różnej postaci: od żywności po surowce energetyczne. Groźba wybuchu wojny wydaję się być na chwilę obecną nierealna, aczkolwiek nie można jej zupełnie wykluczyć. Dlatego społeczność międzynarodowa woli spełniać żądania reżimu, gdyż obawia się możliwości wejścia w spór militarny z państwem, które posiada piątą co do wielkości armię na świecie (liczącą 1,1 miliona żołnierzy w służbie czynnej i prawie 6 milionów rezerwistów). Konieczne jest jednak zachowanie ostrożności.

O tym, że końcówka roku to czas dla reżimu niezwykle istotny mogą świadczyć podane wydarzenia:

1. listopad 2012- wiceminister spraw zagranicznych KRL-D na forum ONZ grozi wybuchem wojny z Koreą Południową;
2. listopad 2012- północnokoreańska artyleria ostrzeliwuje należącą do Korei Płd. wyspę Yeonpyeong na Morzu Żółtym;
3. grudzień 2012- wystrzelenie na orbitę okołoziemska satelity przy użyciu technologii rakiet balistycznych;
4. listopad 2003- zawieszenie układu KEDO (The Korean Peninsula Energy Developement Organization), po tym jak Korea Północna zagroziła konfliktem, jeśli nie otrzyma pomocy gospodarczej i nie zostanie skreślona z listy państw wspierających terroryzm;
5. grudzień 2002- Pjongjang oświadcza, że zamierza reaktywować swoje programy jądrowe, rzekomo zamrożone od czasu podpisania umowy z 1994 roku;

Przywódca Korei Północnej Kim Dzong Un

Źródło: www.guardian.co.uk

Wszystkie przytoczone wyżej fakty pochodzące z różnych lat łączą dwie wspólne cechy: wydarzyły się pod koniec roku i były bardziej nacechowane groźbą wystąpienia konfliktu zbrojnego. Cel był oczywiście jeden- utrzymanie reżimu. Jak dotąd taka forma polityki zagranicznej Korei Północnej odnosiła swój zamierzony cel.

W tym miejscu należy zadać sobie pytanie dlaczego w obliczu łamania prawa międzynarodowego, w tym praw człowieka, społeczność międzynarodowa uzupełnia zapasy żywnościowe Korei Północnej?

Przede wszystkim liczy się interes bezpieczeństwa najbliższych sąsiadów Korei Północnej. Wieloletnie prace nad programem nuklearnym przyniosły efekt w postaci zgromadzenia przez totalitarny reżim dużej ilości plutonu (dokładna ilość nie jest znana z powodu braku wiarygodnych danych). W przypadku nieudzielania pomocy żywnościowej istnieje obawa, że Korea Północna może sprzedawać pluton organizacjom terrorystycznym i w ten sposób zapewnić przetrwanie reżimu.

Kolejnym argumentem jest stanowisko Korei Południowej, której przedstawiciele bardzo ostrożnie wypowiadają się na temat ewentualnego zjednoczenia półwyspu. Znając przykład Niemiec wiedzą, że musieli by dokonać ogromnych inwestycji w celu przystosowaniu ponad 22 milionowej Korei Płn. do realiów współczesnego świata. Tak samo jak RFN poniosła duże koszta w zakresie wyrównywania poziomu życia na terenie byłego NRD, tak samo Korea Południowa musiała by przystosować Koreę Północną, co hamuje jednoznaczne zapędy w chęci zjednoczenia.

Korea Południowa ma nowego prezydenta. Jest nią Park Geun-hye. Już pierwszego dnia po wyborach zajęła stanowisko w sprawie sąsiada z północy- “Wystrzelenie przez Koreę Północną rakiety dalekiego zasięgu świadczy o powadze sytuacji odnośnie bezpieczeństwa. Ludzie oczekują ode mnie rozsądku w tej sprawie. Dotrzymam obietnicy otwarcia nowej ery na Półwyspie Koreańskim, ery odznaczającej się bezpieczeństwem i dyplomacją prowadzoną w oparciu o zaufanie”. Tak więc można się spodziewać, że polityka południowokoreańska z nowym prezydentem będzie tak sama jak wcześniej. 

Prezydent Korei Południowej Park Geun-hye

Źródło: www.voanews.com

Pomimo tego, że nowa prezydent Korei Południowej powiedziała o ,, otwarciu nowej ery” to chwilę później dodała, że ma ona się cechować ,,bezpieczeństwem i dyplomacją”. Kontynuacja dalszej ostrożnej i mało inwazyjnej polityki Południa wobec Północy jest więc bardzo prawdopodobna.

Kamil Sikora

Stosunki Międzynarodowe

Wykorzystane strony:

http://konflikty.wp.pl/kat,107154,title,Ambasador-Korei-Polnocnej-wojna-z-Poludniem-moze-wybuchnac-w-kazdej-chwili,wid,15072424,wiadomosc.html

http://wpolityce.pl/depesze/41766-korea-pln-wystrzeli-w-grudniu-kolejna-rakiete-balistyczna

http://niezalezna.pl/33422-korea-polnocna-straszy-wojna-nuklearna

http://www.stosunkimiedzynarodowe.info/artykul,852,Polnocnokoreanski_atak_na_wyspe_Yeonpyeong_?_q_and_a

http://www.banzaj.pl/Korea-Polnocna-grozi-kolejnym-atakiem-na-sasiada-20647.html

http://biznes.onet.pl/usa-obawiaja-sie-atakow-korei-to-jest-prowokacja,18515,5074773,news-detal

http://pl.euronews.com/2012/12/20/korea-poludniowa-dzien-po-zwyciestwie-park-geun-hye/